تالاب حرای رود شور،شیرین و میناب

دانلود

تالاب بین المللی رودشور، شیرین و میناب با مساحت 78099 هکتار در فاصله بین10 تا 70 کیلومتری شرق بندرعباس درساحل شمالی تنگه هرمز در خلیج فارس، روبروی جزیره هرمز هم‌تراز با سطح دریا در موقعیت جغرافیای E45 ، ˚56 وN  َ05، ˚ 27 در دهانه رودهای شور و شیرین واقع شده است. این منطقه ساحلی به طول حدود 60 کیلومتر درسواحل شمالی تنگه هرمز از ناحیه بندرعباس درغرب تا رودخانه زرانی در شرق گسترش یافته است. جنگل های مانگرو در این حوزه با وسعت 1700 هکتار در حد فاصل عرض جغرافیایی '10 ˚27 تا '52 ˚26 شمالی و طول '23 ˚56 تا '59 ˚56 شرقی گسترده شده است. این تالاب از نظرطبقه بندی انواع تالاب‌ها از دسته تالاب‌های ساحلی – دریایی می‌باشد.
این منطقه رویشگاه مهمی برای مانگرو در استان هرمزگان می‌باشد، که در سال 1975 به عنـوان تالاب بین‌المللی رود شور، شیرین و میناب در فهرست تالاب‌های مهم بین المللی درکنوانسیون رامسر با وسعت 45000 هکتار به ثبت رسیده؛ و در سال1380 به عنوان منطقه حفاظت شده تیاب و میناب با مساحت 41258 هکتار تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت. محدوده منطقه تالابی در سال 1387 بازنگری و مساحت آن به 78099 هکتار افزایش یافت.
این منطقه در حوزه بندرعباس در خورهای دهستان‌های ایسین، تخت، شمیل از بخش مرکزی این شهرستان (رویش‌گاه حوزه کولغان در خورهای جلابی، حسن لنگی و مصب رودخانه شور) و در شهرستان میناب در سواحل و خورهای دهستان های تیاب و سندرک از بخش مرکزی (جنگل های حوزه تیاب و کلاهی در خورهای مشدر، بهینه، کرگان) واقع شده است.
از خورها و رودخانه‌های مهم این  منطقه از شرق به غرب می‌توان به  خور کرگل، خورچاخا، خور بندزرک، خور نوبر، خورکلاهی، خور مازغ، خور تیاب، رودخانه حسن‌لنگی، رودخانه جلابی، رودخانه شور دوم و رودخانه شور اول اشاره نمود.
رودخانه‌های این منطقه در بیشتر ماه های سال خشک یا از دبی کمی برخور دارند. اما با وقوع رگبارهای شدید مخصوصاً در زمستان به صورت سیلابی جریان می‌یابند. اقلیم منطقه حاره تا نیمه حاره‌ای است و آب و هوا عموما گرم و مرطوب است . این ناحیه غالبا از دو سو در معرض باد قرار دارد یکی بادهایی که از جانب ساحل به سمت دریا می‌وزند بنام باد شمال و دیگری بادهایی که از سمت دریا به سوی ساحل روان می‌شوند بنام باد شرق و نیز نوعی باد محلی وجود دارد بنام باد سهیل که در ماه‌های خرداد، تیر و مرداد از سمت جنوب شرقی به طرف شمال غربی می‌وزد. حداکثر دمای هوا در تابستان به 45 درجه سانتی گراد می‌رسد. محدوده تالاب از گرم‌ترین مناطق ایران بشمار می‌رود که در فصول سرد وقوع یخبندان در آن پدیده‌ای بسیار نادر است. بارش سالانه 100 تا300 میلیمتر بین ماه‌های آبان تا فروردین می‌باشد. بخش ساحلی این تالاب همچنین دارای شیب بسیار کم است به گونه‌ای که عمق 6 متر دریا فاصله بسیار زیادی با داغ آب آخرین مد دریا دارد و در زمان جزر آب با پس رفت شدید خود، زیستگاه گلی گسترده‌ای را در حریم جزر و مدی ایجاد می‌نماید.
منابع آب تالاب
همانطور که اشاره شد تالاب در بخش ساحلی تنگه هرمز و بر بستر آب و اراضی ساحلی دریا تشکیل شده است. در عین حال منابع آب زیر نیز بشکل محدود و موضعی بر شرایط محیطی و به ویژه کیفیت آب اثر می‌گذارند:
بارندگی: بیشترین مقدار بارش در دی‌ماه است. ماه‌های زمستان بیش از 80 درصد بارش را به خود اختصاص می‌دهد ماه‌های تابستان دارای بارندگی بسیار اندک یا صفر است.
رودخانه‌های دائمی: مانند رودخانه‌های میناب، شور و حسن لنگی
رودخانه‌های فصلی: رودخانه های گوربند، زرانی و آبراهه‌های ناشی از بارندگی
پوشش گیاهی منطقه
پوشش گیاهی منطقه تالابی شامل اجتماعات خالص از درختان حرا (Avicenna marina) می‌باشد که در دهانه رودخانه ها و حاشیه آبراهه های جزر و مدی  قرار گرفته اند. در برخی نقاط جنگل های تنکی از آکاسیا، کهور، کنار، گز و تعدادی درخت نخل نیز در منطقه یافت می شود.
محیط جانوری منطقه
مصب رودخانه‌های شور، شیرین ومیناب ناحیه زمستان گذرانی مهمی برای پرندگان آبزی وکنار آبزی ازجمله صدف‌خور، گیلانشاه بزرگ و پلیکان پاخاکستری و چندین گونه دیگر محسوب می‌شود. این مکان احتمالاً زیستگاه جوجه‌آوری گونه‌هایی از تیره حواصیل‌ها همانند حواصیل بزرگ و حواصیل هندی می‌باشد.
همچنین درختان حرا و سواحل کم عمق زیستگاه مناسبی را برای تخم‌ریزی و پرورش نوزادی آبزیان گونه‌های سخت‌پوستان و ماهیان ایجادکرده است که برخی از آبزیان از نظر شیلاتی حائز اهمیت فراوان می‌باشند.
از انواع ماهیان منطقه می‌توان به حلوا سفید، حلواسیاه، سنگسر معمولی، شوریده، یال اسبی، بادکنک ماهی، بز ماهی، پرستو ماهی، چغوک، خارو، ساردین، سرخو، سفره ماهی، شانک، سه خاری، گربه ماهی و....اشاره کرد. گلخورک‌ها که ماهیان خزنده نیز نامیده می‌شوند از گونه‌های آشنا و دائم زیستگاه‌های مانگرو بشمار می‌آیند. از پستانداران منطقه می‌توان به روباه، موش سیاه، دلفین گوژپشت و شغال اشاره کرد. از خزندگان این تالاب می‌توان لاک‌پشت دریایی پوزه عقابی، لاک‌پشت دریایی سبز و مارهای دریایی را نام برد.