تالاب سولدوز در ساحل جنوبی دریاچه ارومیه در حومه شهرستان نقده در موقعیت جغرافیایی 37 درجه و 02 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه و 35 دقیقه و 30 ثانیه طول شرقی قرار دارد. این تالاب دارای مساحت 375 هکتار بوده و در ارتفاع متوسط 1277 متری از سطح دریا قرار دارد.
این تالاب در یک منطقه ساحلی بطور کلی مسطح که در اصل بخشی از شوره زارهای ساحلی دریاچه ارومیه بوده ایجاد شده است. البته در سمت غربی اراضی به طرف کوهپایه شیبدار می باشد و ارتفاع آن از 1280 تا 1285 متغیر می باشد .
تالب اصلی در دو فرورفتگی کم عمق در ساحل دریاچه ارومیه ایجاد شده است. یک بیرون زدگی کم ارتفاع در شمال شرقی تالاب وجود دارد که بند خاکی سولدوز به دامنه آن متصل شده است . در سمت غرب بند خاکی به دامنه ارتفاعات غربی تکیه دارد.
نقشه های زمین شناسی منطقه تالب نشان می دهد: این منطقه از سمت جنوب و غرب از سازند های سنگ آهکی تشکیل شده است. بیرون زدگی شمال شرق تالاب نیز از سازند قم است که از سنگ آهک متراکم تشکیل شده است. همین سازند سنگ کف آبرفت دشت و منطقه تالاب را تشکیل می دهد.
آب و هوا (اقلیم)
تالاب سولدوز دارای اقلیم استپی سرد، زمستانهای طولانی و تابستانهای معتدل و نسبتا گرم است. با توجه به مطالعات انجام شده، منطقه داراي اقليم نيمه خشک سرد مي باشد.
بیشترین نزولات آسمانی متعلق به فصل زمستان و بهار بوده و در فصل تابستان یا به طورکلی بارش وجود ندارد و یا میزان آن بسیار کم است، بر اساس آمارگیری در منطقه و ایستگاههای نقده و مهاباد، متوسط بارندگی سالیانه 412 میلیمتر است و متوسط حداکثر درجه حرارت گرمترین ماه سال1/32 درجه سانتی گراد، متوسط حداقل درجه حرارت سردترین ماه سال 9/7- درجه سانتی گراد میباشد. فصل خشک مرداد ماه و تعداد روزهای یخبندان 6/83 روز از سال است. میزان بارش متوسط ده ساله در فصل بهار 7/97 میلیمتر و در فصل تابستان 8/4 میلیمتر، در پاییز 9/139 میلیمتر و در زمستان 8/169 میلیمتر گزارش شده است.
حوزه آبریز و منابع تأمین آب تالاب
تالاب سولدوز، در انتهای حوزههای آبریز رودخانه گدار چای قراردارد و بخش مهمی از خروجی کانال زهکش سد مخزنی حسنلو آب آن را تامین می کند. مساحت آن 230 کیلومتر مربع می باشد. منابع آبی سطحی بدین شرح میباشد:
زهکش سد حسنلو: در حال حاضر زهکش سد حسنلو آب مازاد مخزن سد حسنلو و بخشی از روان آبهای سطحی از حوضه آبریز را جمعآوری و به تالاب سولدوز تخلیه مینماید. در جند سال اخیر اندازهگیری مستند و بلند مدتی از میزان جریان در زهکش انجام نشده است. آخرین اندازه گیری انجام یافته حداکثر دبی 7/1 متر مکعب بر ثانیه آب از این زهکش عبور کرده و به تالاب سولدوز رسیده است.
زمین شناسی وکاربری اراضی
نقشههای زمین شناسی منطقه تالاب نشان میدهد: این منطقه از سمت جنوب و غرب از سازندهای سنگ آهکی تشکیل شده است. بیرونزدگی شمال شرق تالاب نیز از سازند قم است که از سنگ آهک متراکم تشکیل شده است. همین سازند سنگی، کف آبرفت دشت و منطقه تالاب را تشکیل میدهد.. خاکهای منطقه تالاب عموما دارای بافتی نرم بوده و ازsicl بسیار سنگین در سطح و sil در لایههای زیرین تشکیل شده است. خاک های منطقه تالاب بسیار شور و مرطوب است. که با حرکت به سمت کوهپایه ها کیفیت خاک بهتر شده و دارای پوشش گیاهی تیپ خاکهای غیر شور میباشد. در هر نمونه نمکهای موجود در خاک عموما از نوع کلرور سدیم می باشد. اراضی منطقه تالاب بسیار شور و عملا بجز برای کاربری های بسیار ویژه، قابل استفاده نیست. استفاده از تالاب نیز بصورت برداشت نی و شکار پرنده است. مناطق اطراف تالاب عموما پوشیده از هالوفیت بوده و در موارد بسیار معدودی برای چرای گوسفندان مورد استفاده قرار میگیرد