ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽاﯾﺠﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ روﺳﺘﺎﯾﯿﺎن ﺳﺎﮐﻦ در ﭘﯿﺮاﻣﻮنﺗﺎﻻبﻫﺎ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ راهﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﺑﻪ ﺟﺰ ﮐﺸﺎورزي ﺑﺮاي ﮔﺬران زﻧﺪﮔﯽ رو ﺑﯿﺎورﻧﺪ.در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎي ﺧﻄﯿﺮ، ﮔﺎه روﺳﺘﺎﯾﯿﺎن ﺑﻪ درآﻣﺪ ﺣﺎﺻﻞ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي دﯾﮕﺮ ﺗﮑﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ ﺗﻌﺎدل زﯾﺴﺖ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﻪﻫﻢ ﻣﯽزﻧﻨﺪ .ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ روﺳﺘﺎﯾﯿﺎن ﺧﻮد در ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﺸﺎﻏﻞ درآﻣﺪزاي ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﻨﺪ، و ﺑﻪ ﺷﮑﻞ «ﺑﺎﻻ» ﻣﻌﺮﻓﯽ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻌﯿﺸﺖ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺿﺮوريﺗﺮي ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ .ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ، اﮔﺮاﯾﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎ از دﺳﺘﻮري اﺑﻼغ ﮔﺮدد ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎي ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ روﺑﻪرو ﻣﯽﺷﻮد .از اﯾﻦ رو، ﺿﺮورت دارد ﮐﻪ روﺳﺘﺎﯾﯿﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ارزﯾﺎﺑﯽﻫﺎي زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ از ﻣﻨﻄﻘﻪي ﻣﻮرد ﺳﮑﻮﻧﺖ ﺧﻮد ﺑﻠﮑﻪ در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮي درﺑﺎرهي ﺳﺎزﮔﺎري ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎر و زﻧﺪﮔﯽﺷﺎن ﺑﺎ ﻣﻘﺘﻀﯿﺎت زﯾﺴﺖﺑﻮﻣﯽ درﮔﯿﺮ ﺷﻮﻧﺪ .ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪي در ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ زﯾﺮ ﻋﻨﻮان . ﺟﻨﺒﻪي ﻋﻤﻠﯽﺗﺮ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮد .در اﯾﻦ روﯾﮑﺮد ﻣﺮدم ﺟﺰء اﺻﻠﯽ زﯾﺴﺖﺑﻮمﻫﺎ ﺷﻤﺮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ « روﯾﮑﺮد زﯾﺴﺖﺑﻮﻣﯽ » ، ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ ﻧﻘﺶ و ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺟﻮاﻣﻊ روﺳﺘﺎﯾﯽ در ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ، « ﻃﺮح ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﺗﺎﻻبﻫﺎي اﯾﺮان » ﮐﻮﺷﯿﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪي ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻌﯿﺸﺖ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺑﭙﺮدازد و زﻣﯿﻨﻪﯾﯽ ﺑﺮاي ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺤﻠﯽ و ﺗﻮانﻣﻨﺪي آﻧﺎن ﻓﺮاﻫﻢ آورد .در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺑﻪ زﻧﺎن روﺳﺘﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه ﺷﺪه اﺳﺖ زﯾﺮا ﺣﻀﻮر آﻧﺎن در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﯾﺎﻓﺘﻦ و ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي اﻟﮕﻮي ﻣﻌﯿﺸﺖ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ در ﺑﺴﯿﺎري از ﮐﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﭘﺎﯾﺪاري اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻌﯿﺸﺘﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ.در ﺻﻮرت ﯾﺎﻓﺘﻦ اﻣﮑﺎن ﻣﺸﺎرﮐﺖ، زﻧﺎن روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺪد اﺑﺘﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در زﻣﯿﻨﻪي درآﻣﺪزاﯾﯽ ﺑﻪ ﺧﺮج دادهاﻧﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ زﻣﯿﻨﻪي ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﭘﯿﺮاﻣﻮن روﺳﺘﺎﺷﺎن را اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﺨﺸﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺳﻬﻤﯽ ﺑﻪ ﺳﺰا در ﮐﺴﺐ درآﻣﺪ ﺧﺎﻧﻮار ﻧﯿﺰ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ .ﻣﻘﺎﻟﻪي ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﺎ ﺷﺮح ﺟﺰﺋﯿﺎت اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺘﺎوردﻫﺎ و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ